به رغم تهدیدات و مخالفت‌هایی که قبلاً برای عضویت ایران در شانگهای می‌شد، مبنی بر اینکه اگر عضو «FATF» نباشیم نمی‌توانیم عضو شانگهای شویم، امروز نه تنها عضو FATF نشده‌ایم بلکه عضو اصلی شانگهای هم شده‌ایم.
سیدهادی سیدافقهی، کارشناس مسائل‌غرب آسیا در گفتگو با مهر، با اشاره به عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای اظهار داشت: کشور‌های شانگهای ارتباطات اقتصادی و همکاری‌های خوبی به رهبری چین دارند و یکی از محور‌های اصلی شانگهای با توجه به قدرت اقتصادی چین، تبادل اقتصادی به دور از نقش دلار است.
وی ادامه داد: ورود ایران به شانگهای ابعاد مختلف دارد که البته نقش ایران در منطقه که به عنوان یکی از کشور‌های ابرقدرت غرب آسیا، یک کشور نفتخیز، دارای بازار سلاح، مبارزه با تروریسم و مواد مخدر به شمار می‌رود، حائز اهمیت است.
کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و همچنین بازار اوراسیا موضوعی مهم و حساس و نشان‌دهنده قدرت ایران در دنیاست، تصریح کرد: شانگهای، سازمانی اوراسیایی و میان‌دولتی است که برای همکاری‌های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و سیاسی با هدف برقرار کردن موازنه برابر نفوذ امریکا تشکیل شد. نقش اصلی و تعیین‌کننده این پیمان را چین و روسیه ایفا می‌کنند، البته ما در منطقه سازمان همکاری اقتصادی (اکو) را هم داریم که پاکستان، ایران و ترکیه عضو آن هستند و برخی از کشور‌های آسیای‌میانه هم به این سازمان ملحق شده‌اند که سبب فعال‌تر شدن این سازمان شده است. وی خاطرنشان کرد: یک سازمان فراقاره‌ای تحت عنوان «بریکس» نیز وجود دارد که چین، روسیه، برزیل، آفریقای‌جنوبی و هند اعضای آن هستند؛ کشور‌های بزرگی که به لحاظ جمعیت و مساحت جغرافیایی دارای ویژگی‌های راهبردی و استراتژیکی هستند که می‌خواهند دلار را از معادلات اقتصادی خود حذف کنند.
کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای برای کشور ظرفیت اقتصادی و سیاسی منطقه‌ای و جهانی ایجاد می‌کند و باعث تولید قدرت در حوزه اقتصادی، سیاسی و به دنبال آن توسعه روابط با اعضای این نهاد می‌شود. ما شاهد کمرنگ‌تر شدن نقش دلار در این سازمان‌ها خواهیم بود که این مهم مقدمه انزوای اقتصادی امریکا در جهان است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: به رغم تهدیدات و مخالفت‌هایی که قبلاً برای عضویت ایران در شانگهای می‌شد، مبنی بر اینکه اگر عضو «FATF» نباشیم، نمی‌توانیم عضو شانگهای شویم، امروز نه تنها عضو FATF نشده‌ایم بلکه عضو اصلی شانگهای هم شده‌ایم.
گفتنی است سازمان همکاری شانگهای سازمانی اوراسیایی و میان‌دولتی است که برای همکاری‌های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و سیاسی تشکیل شده است. این سازمان در سال۱۹۹۶ توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با هدف برقرار کردن موازنه قدرت در برابر نفوذ امریکا و ناتو با نام شانگهای۵ پایه‌گذاری شد که البته پس از مدتی با عضویت ازبکستان به سازمان همکاری شانگهای تغییر نام دارد. سازمان همکاری شانگهای به طور رسمی در ۱۵ژوئن ۲۰۰۱ میلادی تأسیس و دفتر مرکزی آن در چین قرار گرفت. زبان رسمی آن روسی و چینی است که نشان از تسلط چین و روسیه دارد.
جمهوری اسلامی ایران از سال۲۰۰۵ عضو ناظر سازمان همکاری شانگهای بود و درخواست کشورمان برای عضویت رسمی و کامل در این سازمان نیز پس از ۱۶سال، در اولین حضور رئیسی به عنوان رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، در بیست‌ویکمین نشست سران شانگهای در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان در شهریور۱۴۰۰ به تأیید هشت عضو دیگر سازمان رسید و ایران نهمین عضو این سازمان مهم منطقه‌ای شد.
سازمان همکاری شانگهای در حوزه‌های بسیاری نظیر حوزه اقتصادی فعالیت می‌کند و جمهوری اسلامی ایران، از این پس می‌تواند منافع منطقه‌ای خود را در این حوزه‌ها مؤثرتر دنبال و تأمین کند. همچنین کشورمان به جهت برخورداری از زیرساخت‌های مناسب و شبکه‌های حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای، فرودگاه‌ها و بنادر، به ویژه بندر چابهار در دهانه اقیانوس هند، می‌تواند نقش مناسبی از نظر اقتصادی در این سازمان ایفا کند.
از سوی دیگر دو کشور بزرگ واردکننده انرژی در جهان یعنی چین و هند در این سازمان عضویت دارند و ایران نیز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان انرژی، فرصت‌های خوبی برای تقویت همکاری با این کشور‌ها در چارچوب سازمان همکاری شانگهای خواهد داشت. طرح کمربند- راه، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و همکاری‌های منطقه‌ای در دیگر حوزه‌ها از جمله دیگر مسائلی هستند که بیش از پیش بر اهمیت عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمان شانگهای به عنوان عضو اصلی می‌افزایند. سیستم تصمیم‌گیری در سازمان شانگهای که بر اساس اجماع است نیز به کشور‌های عضو، فرصت دفاع برابر از منافع و اهداف خود را می‌دهد.